Werk - 024

Kreuken

Renovatie van historisch burgerhuis met nieuwe, kreukende achterbouw en organiserend gangmeubel

Lees meerLees minder

Het staat er eigenlijk nu al, en het staat er ook al even. Het huis, ja dat ook, maar ook dat deel er achter. De achterbouw, het huis achter het huis: een annex van allerlei plekken, kamertjes, verschillende ramen, materialen, nissen en schouwen. Nooks and crannies. Veel verschillende plekken, dat wel. Technisch verouderd en wat onpraktisch, dat ook. Geen beminde relatie tussen bouw en tuin. Weinig dialoog met het brede huis ervoor. Meer nog, de vele plekjes leken niet te volstaan en een deel van het programma liep dan maar over in de gang, die lag daar toch lekker ruim niets te doen. Nog maar eens bouwen dus, maar beter. Herbouw. Herhaalbouw

De voorgevel staat schuin, dus de nieuwe achtergevel staat schuin. Daarop een dak, en daarop een mostapijt. Zeven meter tussen de buren is nogal breed voor een klassiek dak zonder steunen, dus dan maar iets anders. Allereerst ter hoogte van de achtergevel van het huis een rechte lijn om te beginnen. Dan twee spanten die het dak doen plooien. Doen kreuken. Rechte lijnen en schuine lijnen vormen een regeloppervlak. Het dakvlak krijgt een eerste kreuk ter hoogte van de tuin en wordt zo stijf en stevig. De tuingevel beglaasd, grote delen kunnen worden weggeschoven in beide richtingen. Een tweede kreuk duwt het dak omhoog bij de keuken. Veel licht, tot diep in het oude huis. Vanuit de tuin lijkt de achterbouw een verwrongen serre. Vanbinnen, een schots en scheve hut. Een hut in de stad.

In een meubel zitten een zitbank, boekenkast en keuken in elkaar gepuzzeld. Het meubel suggereert zones in de ruime achterbouw zonder ze af te dwingen. Aan een spant hangt een schuifdeur. Verderop, reeds in het historische huis, staat een nieuwe wand. Lijkend op het meubel, maar ook met glas en figuurglas. De rand van een nieuwe kamer. En daarachter nog eens een wand. Daartussen zit een ruimte, een plek voor stilte en studie, halverwege huis en achterhuis. Ook de trap in de gang krijgt een nieuwe wand met figuurglas. De grote gang wordt vele plekken. Hij leert van de verdwenen achterbouw. Hemellicht van doorheen het spant, onder de kreuk, valt tot in de gang. De tuin op een kier.

Een nieuw, gekreukt achterhuis vol met ambigue kamers, plekken zonder grenzen, plekken die veranderen en niet eenvormig zijn. Een huis en een hut, met lezen, zitten en koken; het eten, de boeken en de tuin. Met nissen en schouwen en ramen. Een levensgezel van de tuin, maar een maîtresse van het huis.

Werk - 024

Een historisch burgerhuis

Een echtpaar woont al decennia in een historisch burgerhuis. Ze wonen er graag en willen er ook blijven wonen. De renovatie dringt zich niet enkel op omwille van technische redenen, maar omwille van vooruitziendheid: het huis klaarmaken voor de toekomst. Levenslang wonen wordt de insteek van het gelijkvloers. De verdiepingen dienen afzonderlijke circulatie te krijgen om later als afzonderlijke entiteiten te worden gebruikt. Het ontwerp moet niet alleen aan morgen denken, maar ook al aan overmorgen. (foto: Johnny Umans)

JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 001web

Een intelligent gangmeubel

Achter de grote poort bevindt zich een ruimte koetsdoorgang. Er wordt een intelligent gangmeubel voorzien. Het meubel houdt aan de voorgevel plaats voor een gemeenschappelijke gang en biedt verderop twee afzonderlijke voordeuren aan: het gelijkvloers en de verdiepingen. (foto: Johnny Umans)

JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 003 004web samen
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 005web
(foto: Johnny Umans)
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 007web
Het gangmeubel herbergt een compacte badkamer. Terrazzo, polyester en 100 jaar oude lambrisering ontmoeten elkaar. (foto: Johnny Umans)
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 008web
024 BBS PR 20170511 foto 7
Een zwevende verankerde hout en glaswand scheidt de gang van de traphal. Schimmen lopen voorbij, licht valt door. Samen leven met elkaar, maar toch een beetje apart.
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 009web
Hedendaags, maar het doet ook denken aan de typische glaswanden die je onderaan zo'n historisch trap vindt. (foto: Johnny Umans)

Maatwerk

Oud of nieuw? Glas-in-lood bovenlichten werden op maat ontworpen door Laura Ten Zeldam en balanceren op de grens tussen historische referentie en kunstig hedendaags.

024 BBS PR 20170511 foto 10

In de doucheruimte is een zitbank uit ter plaatse gegoten granito opgenomen. Een muurgoot werd erin geïntegreerd.

024 BBS PR 20170511 foto 15

Ambigu

Een bureauruimte, een speelhoek of meditatieplek. Deze ruimte laat zich aanpassen door de stand van de schuifdeuren. Zelfs als de schuifdeuren dicht zijn komt er voldoende daglicht in deze ruimte door de driehoekige lichtstraat.

JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 012web
Een driedelige schuifwand maakt meerdere opstellingen mogelijk, met verschillende gradaties van openheid op afscheiding. Men kan zich afzonderen in de bureauruimte zonder uitzicht naar de tuin te verliezen. (foto: Johnny Umans)
024 BBS PR 20170511 foto 2
De ruimte bevindt zich halverwege het historisch huis, halverwege de achterbouw. Opzettelijk ambigu, laat ze vanalles toe.
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 018 019 020web samen

Een veelzijdige kast

Het bureaumeubel is een boekenkast, schoenkast en hifi-kast. Het meubel is eigenlijk de achterkant van een keukenmeubel. De kast scheidt beide ruimtes zonder daglicht van de bovenliggende lichtstraat te blokkeren: geen nood aan muren.

024 BBS PR 20170511 foto 3
024 BBS PR 20170511 foto 1
Een zicht vanuit de keuken naar het gekreukte dak met de driehoekige lichtstraat en de achtergevel.
024 BBS PR 20170511 foto 11
Het meubilair werd op maat besproken tot de inhoud van elke lade toe. Dit levert een hoogtspersoonlijke indeling op. Gezien de aanwezigheid van reeds veel wilde bouwelementen werd gekozen voor een eerder rustig materiaal voor de keuken: een geoliede eikfineer op een MDF drager gecombineerd met zwarte grepen en een zwart composiet blad.

Relatie met buiten

De vorm van het dak is niet toevallig. Ze is lager bij de buren en hoger in het midden. Zo wordt schaduw bij de buren beperkt en het zicht naar de tuin toch maximaal geopend. De vorm volgt ook uit het structurele stalen spant die het dak draagt. (foto: Johnny Umans)

024 BBS PR 20170511 foto 6

De overgang tussen binnen en buiten: granito loopt tot het verzonken vloerprofiel, een slanke lijn van de sleufgoot en gele breuksteen als terras. Met zicht op levenslang wonen wordt een drempelloos detail gerealiseerd.

024 BBS PR 20170511 foto 14
JDMA Ouderlijk Huis LEUVEN 028web
Het dak past zich aan aan het zonlicht, de bomen en de buren. De achtergevel past zich aan aan het leven in de woning zelf. Het driedelig schuifraam kan in elke mogelijke formatie opgesteld worden, waardoor je het leef-, eet- of keukengedeelte kan openstellen..
024 BS PR grondplan